De website met informatie en tools voor het omgaan met een taalontwikkelingsstoornis

parallax background

5% van alle kinderen in Nederland kampt met een taalontwikkelingsstoornis


De website TOS in Beeld is bedoeld om leerkrachten, intern begeleiders, zorg- en taalcoördinatoren, remedial teachers en orthopedagogen te voorzien van handvatten voor het werken met deze leerlingen.



parallax background

TOS, HOE GA JE DAAR MEE OM?

Kinderen met TOS hebben hardnekkige problemen in de taalontwikkeling, zonder dat er sprake is van andere beperkingen, zoals problemen met het gehoor, ernstige fysieke of emotionele problemen, cognitieve beperkingen of afwijkende omgevingsinvloeden.

De groep is zeer divers, zowel wat betreft de ernst als de aard van de problematiek. De problemen kunnen liggen op het vlak van de spraakproductie, de verwerking van gesproken taal, de ontwikkeling van de woordenschat of de grammatica, of de verwerving van taalgebruiksregels.

Een groot deel van deze kinderen krijgt regulier onderwijs. Daarom is het belangrijk voor leerkrachten om goed in te kunnen inspelen op de vaardigheden en moeilijkheden van de leerling met TOS. Daarom is deze website er.

Het is van belang dat TOS zo vroeg mogelijk wordt gesignaleerd, zodat het kind op tijd de juiste ondersteuning krijgt. Hierdoor kunnen problemen met communicatie, leren en gedrag worden voorkomen.

Er bestaan verschillende instrumenten om TOS te signaleren. Vroegtijdige signalering is echter niet eenvoudig. Kinderen behalen de belangrijke mijlpalen in de taalontwikkeling vaak op verschillende leeftijden. Meertaligheid kan een complicerende factor zijn bij het signaleren van TOS.

Is er sprake van een blootstellingsachterstand aan de omgevingstaal of van TOS? Een blootstellingsachterstand kan zijn ontstaan door minder/latere input van het Nederlands en kan vaak worden ingelopen als het taalaanbod wordt versterkt. Een TOS bestaat zowel in de moedertaal als in de omgevingstaal.

parallax background

Taal en interactie spelen een grote rol in de sociale ontwikkeling. Kinderen met TOS lopen dan ook een groter risico op sociaal-emotionele problemen dan andere kinderen.
Doordat kinderen met TOS minder interacteren met leeftijdgenoten, hebben ze minder mogelijkheden om ervaring op te doen met communicatie en sociaal gedrag en daar – als vanzelf – van te leren.
Daarnaast speelt taal ook een belangrijke rol in de controle van kinderen over hun eigen gedrag (zelfregulatie) in sociale interacties.

Een TOS komt regelmatig voor in combinatie met andere stoornissen, bijvoorbeeld met een autismespectrumstoornis (ASS), Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) of dyslexie. Door de overlap in symptomen is het soms moeilijk te bepalen van welke stoornis(sen) er sprake is.

Ondanks dat er nog discussie is rondom de relatie van TOS met andere problematiek, is het belangrijk om je als leerkracht bewust te zijn van mogelijke co-morbiditeit (tegelijkertijd voorkomen van twee stoornissen) van TOS met andere stoornissen.