parallax background

Pragmatiek

Het vermogen om de taalstructuur aan te passen aan de gesprekspartners, de context en de situatie.

parallax background

Kinderen die moeite hebben met pragmatiek, hebben problemen met het taalgebruik; het vermogen om taal in te zetten voor communicatieve functies, conversatievaardigheden en de verhaalopbouw

Communicatieve functies
Kinderen met TOS missen vaak het doel of de functie van communicatie. Ze begrijpen bijvoorbeeld de functie niet van het groeten en bedanken van iemand. Daarnaast nemen ze taal vaak letterlijk waardoor ze humor en figuurlijk taalgebruik niet begrijpen.

Conversatievaardigheden
In gesprekken blijkt dat kinderen met TOS moeite hebben met beurtwisseling, het stellen van vragen en het luisteren naar de ander. Het verhaal dat ze vertellen is vaak niet afgestemd op de voorkennis van de gesprekspartner.

Verhaalopbouw
Kinderen met pragmatische problemen hebben moeite met het vertellen van een verhaal. Hun verhalen zijn korter en missen een duidelijke opbouw. Binnen het verhaal springen ze van de hak op de tak en vaak vertellen ze dingen die niet bij het verhaal passen.


Bekijk dit filmpje over het ondersteunen van een leerling bij het vertellen in een kringgesprek.

AAN DE SLAG - PRAGMATIEK

25 september 2018

‘Zinsbouw en Verhaalopbouw’

Er worden handreikingen gedaan en tips gegeven voor in de klas. We richten ons hierbij op leerlingen in  de basisschoolleeftijd.
25 september 2018

Pragmatische taalproblemen bij kinderen met TOS

Uit het Tijdschrift voor Stem- Spraak- en Taal Pathologie
25 september 2018

Handboek Taalontwikkelingsstoornissen

Hierin is informatie te vinden over signalering, diagnostiek, behandeling en begeleiding van kinderen met TOS.
parallax background

Praktische tips & meer informatie

Pragmatische vaardigheden van kinderen met TOS stimuleren

  • Conversatievaardigheden / communicatieve functies
    Om conversatievaardigheden bij een kind uit te lokken, kun je gebruik maken van sociale routines met een voorspelbaar verloop, bijvoorbeeld spelletjes. Door deze voorspelbare activiteit veel te herhalen kan het kind oefenen met beurtwisseling, luisteren naar de ander en vragen stellen. Met een rollenspel (met een vaste structuur en grote voorspelbaarheid) kunnen kinderen oefenen om langer (meerdere beurten) bij een gespreksonderwerp te blijven. Ook kunnen in deze situatie makkelijk communicatieve functies geoefend worden, zoals groeten of informatie geven.
  • Verhaalopbouw
     Gebruik afbeeldingen, pictogrammen of foto’s om de structuur van het verhaal te visualiseren (wie, wat, waar?). Bij foto’s die kinderen van thuis meenemen, kunnen de ouders het verhaal samen met hun kind thuis al voorbereiden. Door interactief voorlezen en hetzelfde boek meerdere keren te herhalen leren kinderen de verhaalstructuur herkennen. Dit proces kun je ondersteunen door het stellen van vragen (wie, waar, wat, begin, probleem, oplossing, afloop?).